Kalibrasyon Hizmetlerimiz

📌 Rek Ölçer Nedir?

Rek ölçer, bir sıvının kırılma indeksini ölçerek içerisindeki çözeltinin konsantrasyonunu (örneğin şeker oranı – Brix derecesi) belirleyen bir cihazdır. El tipi ve dijital modelleri mevcuttur.

🔧 Rek Ölçer Kalibrasyonu Neden Yapılır?

• Doğru ve güvenilir ölçüm sağlamak
• Ölçüm cihazının sapma yapıp yapmadığını kontrol etmek
• Yasal ve kalite standartlarına (örn. ISO, GMP) uygunluk sağlamak

🧪 Kalibrasyon Yöntemleri

1. Saf Su ile Kalibrasyon (Sıfır Noktası Kalibrasyonu)

• Rek ölçerin ölçüm yüzeyine 20°C sıcaklıkta saf su damlatılır.
• Cihazın göstergesi 0.0 Brix veya 1.3330 kırılma indisi göstermelidir.
• Göstergede sapma varsa, cihazın sıfır ayarı yapılır.

2. Standart Çözelti ile Kalibrasyon

• Belirli konsantrasyonlara sahip sertifikalı şeker çözeltileri kullanılır (örn. %10 Brix, %20 Brix).
• Cihazın gösterdiği değer ile standart değerin uyuşup uyuşmadığı kontrol edilir.
• Uyuşmazlık varsa cihaz yeniden ayarlanmalı veya üreticiye gönderilmelidir.

3. Dijital Rek Ölçerlerde Otomatik Kalibrasyon

• Bazı dijital modellerde "CAL" veya "Zero" tuşu ile otomatik kalibrasyon başlatılır.
• Bu modeller genellikle sıcaklık kompanzasyonu da yapar.

🧼 Kalibrasyon Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Ölçüm yüzeyi temiz ve kuru olmalıdır.
• Cihaz ortam sıcaklığına uyum sağlamış olmalıdır (ideal: 20°C)
• Kalibrasyon çözeltileri taze ve güvenilir kaynaklı olmalıdır.

📋 Kalibrasyon Periyotları

Kullanım sıklığına göre değişmekle birlikte genellikle:

• Günlük olarak sıfır kontrolü (özellikle yoğun kullanımda)
• Aylık veya üç aylık aralıklarla tam kalibrasyon
• ISO 9001 gibi kalite sistemlerinde yılda en az bir kez profesyonel kalibrasyon önerilir

🧾 Kalibrasyon Belgesi

Profesyonel kalibrasyon hizmeti alındığında, cihaz için sertifikalı bir kalibrasyon raporu düzenlenir.

Bu belge kalite denetimlerinde ve ISO/GMP denetimlerinde önemlidir.

🔍 Amaç

• Renk ölçüm cihazının ölçüm sonuçlarının uluslararası standartlarla uyumlu olmasını sağlamak
• CIE Lab*, XYZ gibi renk uzaylarında doğru değerler elde etmek
• Kalite kontrol, üretim standardizasyonu ve renk eşleştirme işlemlerinde güvenilirlik sağlamak

🧪 Kullanılan Ekipmanlar

• Renk Ölçüm Cihazı (spektrofotometre veya kolorimetre)
• Sertifikalı Renk Plakaları (beyaz, gri, siyah, bazen mavi/yeşil/kırmızı)
• Kalibrasyon sertifikalı olmalıdır (örneğin NIST izlenebilir)
• Kalibrasyon Yazılımı veya Cihaz Arayüzü

🔧 Kalibrasyon Aşamaları

1. Cihazın Temizliği ve Hazırlığı

• Ölçüm kafası, optik camı tozdan ve kirden arındırılır
• Cihaz varsa önceden ısıtılır ve ortam sıcaklığına dengelenir

2. Beyaz Plaka ile Kalibrasyon (White Reference)

• Cihaz, üreticiye özel beyaz referans plakası ile kalibre edilir
• Genellikle cihaz menüsünden "White Calibration" veya "Standard Calibration" seçilir
• Kalibrasyon işlemi otomatik olarak cihaz tarafından gerçekleştirilir

3. Siyah veya Karanlık Kalibrasyon (Dark Calibration)

• Bazı cihazlarda, ölçüm kafası kapalı pozisyona getirilerek "sıfır" kalibrasyonu yapılır
• Bu adım cihazın içsel yansımalarını ve parazitlerini sıfırlamak için gereklidir

4. Renkli Plakalarla Doğrulama (Opsiyonel ama Önerilir)

• Sertifikalı renkli plakalarla cihazın okuma doğruluğu kontrol edilir
• Cihazın verdiği değer ile plakanın sertifikalı değeri karşılaştırılır (∆E hesaplanır)
• Büyük fark varsa cihaz ayarlanmalı ya da yeniden kalibre edilmelidir

🕒 Kalibrasyon Sıklığı

• Günlük olarak beyaz ve siyah kalibrasyonu yapılmalıdır (yoğun kullanımda)
• Haftalık veya aylık olarak renkli plakalarla doğrulama önerilir
• Yıllık profesyonel kalibrasyon ve sertifikalandırma (akredite kuruluşlarca)

📄 Kalibrasyon Sertifikası

• Kullanılan renk plakalarının sertifikası olmalıdır (ör. ISO 17025 standardına uygun)
• Cihazın kalibrasyon geçmişi, kullanılan referansların kimliği ve son doğrulama tarihleri kayıt altına alınmalıdır

✅ Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Renk plakaları doğrudan güneş ışığına maruz kalmamalı, çizilmemeli
• Kalibrasyon ortamı nötr renkli ve aydınlatması sabit olmalı
• Renk plakalarının geçerlilik süresi genellikle 2–5 yıldır, bu süreden sonra yeniden sertifikalandırma gerekebilir

🔍 Parlaklık Ölçer Nedir?

Parlaklık ölçer, bir yüzeye belli bir açıda ışık gönderip yansıyan ışığı ölçerek GU (Gloss Unit – Parlaklık Birimi) cinsinden bir değer verir. Yaygın ölçüm açıları:

• 20°: Yüksek parlak yüzeyler
• 60°: Genel amaçlı kullanım (standart)
• 85°: Düşük parlak yüzeyler

🎯 Kalibrasyonun Amacı

• Ölçümlerin uluslararası standartlara (ASTM D523, ISO 2813, DIN 67530) uygun olması
• Farklı cihazlar arasında karşılaştırılabilir sonuçlar elde edilmesi
• Kalite kontrol süreçlerinde güvenilirlik ve izlenebilirlik sağlanması

🧪 Kalibrasyonda Kullanılan Ekipmanlar

• Glossmeter (Parlaklık Ölçer Cihazı)
• Sertifikalı Kalibrasyon Standart Bloğu (Parlaklık Plakası)
• Örneğin: 20°, 60°, 85° açılar için parlaklık değeri bilinen ve sertifikalı cam ya da siyah parlak blok

🔧 Parlaklık Ölçer Kalibrasyon Adımları

1. Ortam Hazırlığı

• Ortam sıcaklığı 20–25°C, nem %50 civarında olmalı
• Cihaz ve standartlar temiz, tozsuz ve çiziksiz olmalı
• Kalibrasyon işlemi nötr ışık altında yapılmalı

2. Cihazın Açılması ve Kalibrasyon Moduna Girilmesi

• Parlaklık ölçer cihaz açılır ve menüden "Calibration" seçilir

3. Standart Blok ile Kalibrasyon

• Cihaz, sertifikalı parlaklık bloğuna düz şekilde yerleştirilir
• Kalibrasyon sırasında cihaz ekranda gösterilen değeri otomatik okur ve ayar yapar
• Eğer cihazda birden fazla açı varsa, her açı için ayrı ayrı kalibrasyon yapılır (20°, 60°, 85°)

4. Kalibrasyon Doğrulama

• Kalibrasyondan sonra cihaz, aynı blok üzerinde ölçüm yaparak değeri doğrular
• Ölçülen değer ile blok değeri arasında fark (genellikle ±1 GU içinde) olmalıdır

📅 Kalibrasyon Periyotları

• Günlük başlatma öncesi: Kalibrasyon standardı ile kısa kontrol önerilir
• Haftalık veya aylık: Tam kalibrasyon yapılmalıdır
• Yılda 1 kez: Akredite laboratuvar tarafından sertifikalı kalibrasyon önerilir (örneğin ISO 17025 akreditasyonlu)

📄 Kalibrasyon Sertifikası

Cihaz ve kalibrasyon blokları için:

• Sertifikalı izlenebilirlik (örneğin NIST, PTB)
• Sertifika üzerinde: Parlaklık değeri, sıcaklık, açı bilgisi ve geçerlilik tarihi yer alır

⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Kalibrasyon bloğu çizilmemeli, mikrofiber bezle silinmeli
• Cihaz başlığı ölçüm sırasında tam oturmalı, açı sapmaları olmamalı
• Cihaz her kullanım öncesi otomatik sıfır kontrolü yapılmalı

🔍 Parlaklık Plakası Nedir?

Parlaklık plakaları; yüksek derecede optik kalitede cam ya da siyah seramik gibi malzemelerden yapılmış, üzerinde belirli bir açıda parlaklık değeri (GU – Gloss Unit) bulunan sertifikalı kalibrasyon referanslarıdır.

Tipik açılar: 20°, 60°, 85°

Tipik parlaklık değerleri: 10 GU (mat), 60 GU (orta parlak), 90–100 GU (parlak)

Sertifikaları: ISO 17025 akreditasyonlu laboratuvarlardan alınmış olmalıdır

🧪 Neden Parlaklık Plakası Kalibre Edilir?

• Zamanla yüzeyinde çizikler, oksitlenme, kirlilik oluşabilir
• Kullanıma ve temasa bağlı mikroskobik deformasyonlar, parlaklık değerini etkileyebilir
• Ulusal/uluslararası izlenebilirliği korumak için plakaların belirli aralıklarla yeniden sertifikalandırılması gerekir

🔧 Parlaklık Plakası Kalibrasyon Süreci

1. Fiziksel Kontrol

• Plaka yüzeyi çizilmiş, kirli veya matlaşmışsa kullanılmamalıdır
• Mikrofiber bezle temizlenir; aşındırıcı kullanılmaz

2. Cihaz ile Ölçüm Kontrolü

• Sertifikalı cihaz ile plakanın değeri okunur
• Ölçülen değer ile plakada yazan sertifikalı değer arasındaki fark kontrol edilir
• Fark genellikle ±1 GU'dan fazla olmamalıdır

3. Gerekirse Yeniden Sertifikalandırma

• Eğer plaka değeri sapma gösteriyorsa veya sertifika süresi geçmişse:
• Plaka üreticisine veya akredite laboratuvara gönderilir
• ISO 17025'e uygun ölçümle yeniden kalibre edilir ve sertifika yenilenir

📅 Kalibrasyon / Sertifikalandırma Periyodu

Kalibrasyon Unsuru	Önerilen Periyot
Cihaz iç kalibrasyonu	Günlük / Haftalık
Parlaklık plakası kontrolü	Aylık (görsel ve ölçümle)
Plaka yeniden kalibrasyonu	Yılda 1 kez (maks. 2 yıl)

📄 Kalibrasyon Sertifikasında Bulunması Gerekenler

• Kalibrasyon tarihi ve geçerlilik süresi
• Plakanın ölçülen parlaklık değeri (GU) ve ölçüm açısı
• Kalibrasyonu yapan kuruluş (akredite laboratuvar)
• Belirsizlik değeri ve izlenebilirlik bilgisi (ör. NIST, PTB)

⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Plaka sadece mikrofiber bez ile silinmeli
• Direkt güneş ışığına veya nemli ortama maruz bırakılmamalı
• Kullanım sırasında el değmeden sabit bir yüzeye yerleştirilmeli
• Aşındırıcı madde veya alkol kullanılmamalı